Złocenia i metaliczne efekty na okładkach książek, katalogów czy czasopism przyciągają uwagę i znacząco wpływają na odbiór produktu przez konsumenta. W branży poligraficznej istnieje kilka technik pozwalających na osiągnięcie takiego efektu. Jedną z nich jest hot stamping, często stosowany przez klientów naszej drukarni. W tym artykule przedstawiamy, na czym polega hot stamping, czym różni się od cold stampingu oraz w jakich sytuacjach warto sięgnąć po te metody.
Hot stamping – co to jest?
Hot stamping to technika druku, która wykorzystuje wysoką temperaturę, nacisk i specjalną folię do nanoszenia dekoracyjnych elementów na wybraną powierzchnię. Proces ten opiera się na użyciu matrycy przewodzącej ciepło, która (po nagrzaniu do około 100°C) zostaje przyciśnięta do folii umieszczonej na materiale docelowym. Maszyny płaskie wykorzystywane w tej metodzie umożliwiają precyzyjne dopasowanie wzoru do powierzchni nadruku.
Pod wpływem wysokiej temperatury ostatnia warstwa folii (zawierająca klej) ulega stopieniu i łączy się z powierzchnią nadruku wraz z lakierem i pigmentem, co pozwala na uzyskanie trwałego efektu. Hot printem można zdobić różne produkty – opakowania, etykiety, materiały promocyjne. W zależności od zastosowanej folii – metalicznej, pigmentowej, perłowej lub dyfrakcyjnej – można uzyskać połyskujące złocenia, matowe kolory lub holograficzne wzory. Technologia hot stampingu znajduje szerokie zastosowanie zarówno na papierze, jak i na tworzywach sztucznych, co czyni ją uniwersalnym narzędziem w poligrafii.
Czym jest cold stamping?
Cold stamping to alternatywa dla hot stampingu, różniąca się przede wszystkim temperaturą wykorzystywaną w procesie. W tym przypadku używa się matrycy polimerowej oraz kleju utwardzanego promieniowaniem UV. Metoda ta nie wymaga nagrzewania, co oznacza, że nadruk odbywa się na zimno.
Najpierw na materiał nanosi się warstwę kleju w miejscach, gdzie ma się pojawić zdobienie. Następnie przyciska się do niego folię, która pozostaje wyłącznie na pokrytych klejem fragmentach. W efekcie uzyskuje się precyzyjne złocenia lub srebrzenia, które dobrze sprawdzają się na etykietach produktów kosmetycznych, farmaceutycznych czy chemicznych. Cold stamping pozwala na bardzo dokładne odwzorowanie cienkich linii i drobnych detali graficznych.
Cold stamping a hot stamping – różnice
Chociaż oba procesy służą temu samemu celowi – uszlachetnieniu druku – różnią się zarówno sposobem wykonania, jak i obszarami, w których znajdują zastosowanie. Wybór odpowiedniej metody zależy m.in. od rodzaju materiału, specyfiki projektu, budżetu czy oczekiwanej trwałości efektu końcowego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze różnice między obiema technikami.
Temperatura i sposób aplikacji
Hot stamping wykorzystuje ciepło i wymaga rozgrzania matrycy do wysokiej temperaturze, zwykle sięgającej 100°C. Proces tłoczenia odbywa się na gorąco, co pozwala na uzyskanie wytłoczonego efektu i trwałego wiązania folii z podłożem. Oznacza to konieczność zastosowania odpornego na temperaturę materiału oraz specjalistycznych maszyn.
Z kolei cold stamping przebiega na zimno – bez udziału temperatury. Zamiast tego wykorzystuje się klej światłoutwardzalny, który aktywowany jest promieniowaniem UV. Dzięki temu można go stosować na cieńszych i bardziej wrażliwych powierzchniach, które nie zniosłyby działania wysokiej temperatury, takich jak cienkie folie lub delikatne etykiety.
Rodzaje podłoża i efekty wizualne
Hot print znajduje szerokie zastosowanie na różnorodnych powierzchniach, w tym matowych i błyszczących. Może być stosowany na okładkach książek, etykietach butelek czy kartonach. Efekt końcowy jest bardziej wypukły, wyczuwalny pod palcami i trwały – odporny na ścieranie.
Cold stamping lepiej sprawdza się przy drukowaniu precyzyjnych grafik na gładkich podłożach, takich jak papiery kredowe czy samoprzylepne etykiety z tworzyw sztucznych. Uzyskiwany efekt jest zazwyczaj płaski, ale bardzo szczegółowy – możliwe jest odwzorowanie bardzo cienkich linii i drobnych napisów, co czyni go odpowiednim wyborem przy projektach wymagających wysokiej dokładności.
Koszty i efektywność produkcji
Zastosowanie hot stampingu wiąże się z koniecznością przygotowania matryc, co wpływa na wyższe koszty początkowe. Sam proces trwa również nieco dłużej, szczególnie w przypadku skomplikowanych wzorów i materiałów trudnych w obróbce. Jest to metoda opłacalna przede wszystkim przy mniejszych i średnich nakładach, gdzie liczy się wysoka jakość wykończenia.
Cold stamping, ze względu na mniejszy stopień skomplikowania, pozwala na obniżenie kosztów przy dużych nakładach. Skrócenie czasu produkcji i brak potrzeby nagrzewania elementów sprawiają, że metoda ta bywa bardziej efektywna w przemyśle nastawionym na szybką i powtarzalną produkcję.
Kiedy warto postawić na hot stamping?
Zastosowanie hot stampingu jest rekomendowane wszędzie tam, gdzie istotna jest trwałość zdobienia oraz efekt przestrzenności. Metoda pozwala uzyskać wytłoczony wzór, który zachowuje swoją formę nawet przy długotrwałym użytkowaniu. W przypadku niektórych produktów ważne jest również to, że efekt nie ulega ścieraniu – szczególnie jeśli nadruk pojawia się na przedmiotach narażonych na częsty kontakt fizyczny.
Hot print to również opcja dla projektów, w których wymagane jest odwzorowanie głębi i połysku. Na rynku opakowań technika ta stosowana jest przy zdobieniu pudełek, etykiet premium czy nośników marketingowych. W przeciwieństwie do innych metod nie ma potrzeby stosowania farb ani dodatkowych procesów chemicznych, co ogranicza ryzyko błędów i zwiększa precyzję wykonania.
Kiedy lepszym wyborem będzie cold stamping?
Cold stamping lepiej sprawdza się w produkcji na cieńszych materiałach. Ze względu na brak konieczności nagrzewania, proces ten jest bardziej energooszczędny. Znajduje szerokie zastosowanie w branży kosmetycznej, farmaceutycznej oraz chemicznej – szczególnie tam, gdzie materiał etykiety musi być odporny na wilgoć, kontakt z olejami czy substancjami aktywnymi.
Precyzyjny sposób nanoszenia zdobień umożliwia uzyskanie bardzo drobnych, dekoracyjnych elementów. Cold stamping jest więc trafnym wyborem przy personalizowanych etykietach, które zawierają dużo szczegółów i delikatnych linii. Metoda ta dobrze radzi sobie także na powierzchniach gładkich i cienkich, które mogłyby się zdeformować w kontakcie z gorącą matrycą.
Gdzie zamówić wydruki z uszlachetnieniem?
Wydruki wzbogacone o hot stamping wymagają precyzji wykonania i odpowiedniego zaplecza technologicznego. Zlecenie warto powierzyć sprawdzonemu partnerowi, takiemu jak duża drukarnia rolowa i arkuszowa Elanders, która oferuje szeroki zakres usług poligraficznych. W jej ofercie znajduje się m.in. druk katalogów, druk książek, druk broszur czy druk kalendarzy na spirali. Wszystkie te materiały mogą zostać uszlachetnione zgodnie z założeniami projektu, z uwzględnieniem efektów specjalnych, takich jak złocenie (również dodatkowo połączone z tłoczeniem).
FAQ:
1. Czy hot stamping sprawdzi się przy produkcji materiałów reklamowych?
Tak, technika ta świetnie nadaje się do uszlachetniania materiałów promocyjnych, takich jak okładki katalogów, etykiety czy zaproszenia. Dzięki precyzyjnemu procesowi tłoczenia można wyróżnić wybrane elementy projektu i nadać im połysk.
2. Na jakich materiałach można wykonać zdobienie metodą hot stampingu?
Hot stamping można stosować na papierze, kartonie, a także tworzywach sztucznych.
3. Jak powstaje efekt metaliczny w hot stampingu?
Uzyskiwany jest z pomocą ciepła, które aktywuje klej w folii i umożliwia jej trwałe połączenie z podłożem. W trakcie przenoszenia folii kolor i połysk zostają odwzorowane zgodnie z projektem, co pozwala precyzyjnie spełnić oczekiwania klientów. Taka metoda szerokie zastosowanie znajduje w druku wysokiej jakości.