Lakiery dyspersyjne odgrywają ważną rolę w branży poligraficznej, oferując korzyści zarówno estetyczne, jak i funkcjonalne. Ich zastosowanie wpływa na poprawę jakości oraz trwałości wydruków, a także – choć w dość minimalnym stopniu – na ich wygląd, nie wydzielając przy tym intensywnego zapachu. Lakiery te są wykorzystywane w różnych rodzajach produktów, od czasopism, przez katalogi, po materiały reklamowe. Co więcej, lakiery dyspersyjne przyczyniają się do ekologicznego podejścia w produkcji, dzięki niższej emisji szkodliwych substancji. W niniejszym artykule omówimy szczegółowo, czym jest lakier dyspersyjny, jakie są jego rodzaje, jakie korzyści przynosi jego stosowanie oraz jak wpływa na koszty produkcji.
Alternatywą do lakierów dyspersyjnych, czyli tych na bazie wody, są lakiery offsetowe olejowe, które w podobny sposób zabezpieczają druk. Lakiery na bazie olejowów mają zasadniczą wadę – wydzielają bardzo intensywny, drażniący, specyficzny zapach, co dyskwalifikuje je w produkcji wyrobów do kontaktu z żywnością. Zresztą, żaden producent, który oferuje swoje katalogi partnerom biznesowym, nie chciałby, aby jego katalogi kojarzyły się z mało przyjemnym zapachem, stąd coraz większa popularność lakierów wodnych.
Co to jest lakier dyspersyjny?
Lakier dyspersyjny, znany również jako lakier wodny, to rodzaj lakieru, w którym cząsteczki polimerowe są zawieszone w wodzie. Dzięki temu, lakiery dyspersyjne są bardziej przyjazne dla środowiska w porównaniu do lakierów rozpuszczalnikowych, które wykorzystują szkodliwe rozpuszczalniki organiczne. Główne składniki lakieru dyspersyjnego to polimery, woda oraz dodatki poprawiające jego właściwości. Po nałożeniu lakieru i odparowaniu wody, na powierzchni drukowanego materiału powstaje cienka, ochronna warstwa dyspersyjna.
Lakier dyspersyjny – rodzaje
Lakiery dyspersyjne można podzielić na kilka podstawowych rodzajów, zależnie od ich przeznaczenia i pożądanych efektów. Każdy z tych rodzajów ma swoje specyficzne zastosowania i korzyści, co pozwala na optymalny wybór w zależności od potrzeb projektu drukarskiego.
- Lakiery dyspersyjne błyszczące – nadają bardzo delikatny, prawie niewidoczny połysk, który może delikatnie podkreślać kolory i dodawać drukom eleganckiego wyglądu. Są powszechnie stosowane na okładkach i we wnętrzach tych najbardziej luksusowych materiałów reklamowych.
- Lakiery matowe – tworzą powierzchnię bez połysku, nadając drukom bardziej profesjonalny i stonowany wygląd. Idealnie sprawdzają się na okładkach katalogów czy czasopism.
- Lakiery satynowe (semi-matt) – stanowią kompromis między lakierami błyszczącymi a matowymi, praktycznie niewidoczna warstwa lakieru doskonale zabezpiecza kolory.
- Lakiery soft-touch – nadają drukowanej powierzchni jedwabistą, miękką w dotyku teksturę, co jest szczególnie atrakcyjne w opakowaniach kosmetyków i innych produktów premium.
- Lakiery antypoślizgowe – stosowane głównie w opakowaniach wymagających zwiększonej przyczepności, takich jak kartony transportowe.
Warstwa dyspersyjna
Lakier dyspersyjny pełni kilka istotnych funkcji, które mają istotne znaczenie zarówno dla jakości druku, jak i dla ochrony drukowanych materiałów. Każda z tych funkcji przyczynia się do ogólnej wytrzymałości, estetyki i funkcjonalności końcowego produktu.
- Ochrona – chroni powierzchnię druku przed nadmiernym ścieraniem się farby.
- Estetyka – delikatnie poprawia wygląd druku, zabezpieczając kolory przed rozmazywaniem.
- Funkcjonalność – w zależności od rodzaju lakieru, warstwa dyspersyjna może nadawać powierzchni specjalne właściwości, takie jak odporność na poślizg czy miękkość w dotyku.
Lakier dyspersyjny a koszt produkcji
Lakier dyspersyjny nakłada się na arkusz papieru bezpośrednio podczas procesu druku z dodatkowego agregatu, aby więc móc zaaplikować lakier dyspersyjny należy posiadać maszyny drukującą z odpowiednią liczbą stacji. Z jednej strony koszt lakieru dyspersyjnego podnosi koszty produkcji o cenę jego zakupu i dochodzi konieczność zastosowania maszyny z dodatkową stacją, z drugiej strony zastosowanie dyspersji zamiast innych uszlachetnień sprawia, że finalnie koszty uszlachetnienia i tak są niższe.
Warstwa dyspersyjna, utworzona po aplikacji i wyschnięciu lakieru dyspersyjnego, pełni kilka istotnych funkcji, które mają kluczowe znaczenie zarówno dla jakości druku, jak i dla ochrony drukowanych materiałów. Każda z tych funkcji przyczynia się do ogólnej wytrzymałości, estetyki i funkcjonalności końcowego produktu.
- Oszczędność czasu – lakiery dyspersyjne schną szybciej, co skraca czas produkcji.
- Kompatybilność – lakiery dyspersyjne mogą stanowić bazę do dalszych zdobień.
- Higiena pracy – lakiery dyspersyjne nie wydzielają intenstwnego zapachu, przez co są bezpieczniejsze dla pracowników, co wpływa na komfort pracy pracowników.
- Mniejszy wpływ na środowisko – niższa emisja lotnych związków organicznych (VOC) sprzyja pozytywnemu wizerunkowi firmy jako proekologicznej.
- Redukcja odpadów – utylizacja odpadów z lakierów dyspersyjnych jest tańsza i prostsza, ponieważ są one mniej szkodliwe dla środowiska niż tradycyjne lakiery rozpuszczalnikowe.
Zastosowanie lakierów dyspersyjnych w druku wysokonakładowym arkuszowym
Jako jedna z największych drukarnii w Polsce – Elanders Polska – realizujemy zlecenia na duże nakłady nie tylko na maszynach rolowych, ale i na maszynach arkuszowych m.in. z zastosowaniem lakieru dyspersyjnego do najwyższej jakości wydruków. Produkcje wysokonakładowe na maszynach arkuszowych z wykorzystaniem lakieru dyspersyjnego są niezwykle rzadko spotykane, ale jeśli klient ma takie życzenie, wówczas nasza drukarnia je skutecznie zrealizuje.
Najczęstsze przykłady zastosowania
- Okładki czasopism, katalogów, książek – lakiery dyspersyjne są często stosowane w publikacjach, gdzie istotny jest kompromis pomiędzy korzystną ceną a estetyką i ochroną przed czynnikami zewnętrznymi.
- Najwyższej jakości materiały reklamowe – najbardziej ekskluzywne broszury czy foldery, najczęściej w ciemnej kolorystyce, wymagają użycia lakieru dyspersyjnego, aby ułatwić druk oraz zwiększyć trwałość i atrakcyjność wizualną.
Optymalizacja procesów produkcyjnych
W Elanders Polska naszym priorytetem jest optymalizacja procesów produkcyjnych. Wszędzie tam, gdzie konieczne jest zastosowanie lakierów dyspersyjnych, rekomendujemy klientowi jego użycie. Natomiast w przypadkach, gdy nie ma takiej potrzeby, gdzie widzimy, że kolorystyka pozwala na druk bez dyspersji, to przedstawiamy klientowi alternatywne rozwiązania, jak druk bez lakieru lub druk z zastosowanie specjalnych farb. Na rynku dostępne są obecnie specjalne farby, które zawierają komponent zastępujący lakier dyspersyjny i ich użycie pozwala osiągnąć efekt podobny do zastosowania lakieru, bez konieczności stosowania maszyny z dodatkowym agregatem.
Nasza drukarnia jest wyposażona w wysokiej klasy maszyny drukujące, które pozwalają na realizację najbardziej wymagających prac zarówno z lakierem dyspersyjnym, jak i bez niego.
Korzyści ekologiczne
W dobie rosnącej świadomości ekologicznej, zastosowanie lakierów dyspersyjnych zamiast innych lakierów jest również korzystne z punktu widzenia ochrony środowiska. Mniejsza emisja lotnych związków oraz łatwiejsza utylizacja odpadów sprawiają, że lakiery dyspersyjne są bardziej przyjazne dla środowiska.
Lakiery dyspersyjne – podsumowanie
Lakier dyspersyjny to wszechstronne i efektywne rozwiązanie w druku offsetowym arkuszowym. Oferuje liczne korzyści, takie jak ochrona druku i poprawa estetyki bez jednoczesnego intesywnego zapachu. Dzięki przyjazności dla środowiska i bezpieczeństwu pracy, lakiery dyspersyjne stanowią dobre rozwiązanie dla branży poligraficznej.
Drukarnia Elanders Polska specjalizuje się w realizacji dużych projektów poligraficznych zarówno na maszynach rolowych, jak i arkuszowych. Doceniamy zalety lakieru dyspersyjnego i stosujemy go w celu zapewnienia najwyższej jakości druku. Dzięki temu możemy sprostać wymaganiom nawet najbardziej wymagających klientów.