Co nam daje laminowanie?
Najchętniej wybierane przez marketerów uszlachetnienia to laminowanie i lakierowanie.
ZOBACZ VIDEO: Jak dobrać zdobienia na okładkę?
Laminowanie nie tylko książek
Laminowanie to przede wszystkim niski koszt produkcji i duża elastyczność zastosowań. Laminowanie to nałożenie folii z tworzywa sztucznego na zadrukowany arkusz papieru czy kartonu. W laminowaniu na gorąco wykorzystuje się folię z warstwą kleju. Przy pomocy rozgrzanego cylindra laminat zostaje przytwierdzony do arkusza. W metodzie laminowania na mokro, klej zostaje nałożony osobno, a następnie jest nałożona folia, która poprzez dociskanie, przytwierdzana jest do arkusza.
Foliowanie sprawia, że okładka czasopisma lub katalogu wydaje się bardziej błyszcząca, jedwabista lub matowa – oczywiście wszystko zależy od konkretnego rodzaju folii, na który się zdecydujemy do naszej pracy. Dodatkowo folia chroni nasz wydruk przed wilgocią, ścieraniem i promieniami UV.
Oczywiście jest wiele rodzajów folii różniących się od siebie zarówno grubości materiału jak i efektem, który mają osiągnąć.
Najbardziej popularne rodzaje folii to folia błyszcząca, matowa i aksamitna. Folia błyszcząca sprawia, że kolory na okładce naszego katalogu, książki czy czasopisma będą jeszcze bardziej nasycone i wyraziste a sama powierzchnia zadruku jest zabezpieczona. Jeżeli jednak potrzebujemy bardziej stonowanego, profesjonalnego wyglądu, większej głębi, nie chcemy odblasków, to wówczas doskonałym rozwiązanie do naszej pracy będzie folia matowa. Ponadto doskonałym uzupełnienie folii matowej jest lakier UV czy hot-stamping nanoszony punktowo na wybrane elementy. Wówczas jeszcze bardziej pogłębiamy efekt dodatkowych uszlachetnień. Jeżeli nasz produkt ma być niezwykle intensywnie i długo użytkowany to powinniśmy rozważyć użycie folii matowej Anti Scratch. Taka folia pozwala nie tylko na uzyskanie znakomitego wyglądu wydruku, lecz także chroni go przed zarysowaniami, ponieważ jest jeszcze bardziej odporna na wszelkie zarysowania niż zwykła folia matowa. Folia ta nie nadaje połysku i jest delikatna w dotyku.
Folia aksamitna natomiast pozwoli nam osiągnąć efekt głębokiego matu a co więcej – folia ta daje niesamowite wrażenie aksamitu. Decydując się na tą folię, z jednej strony możemy zaciekawić odbiorcę miłą w dotyku aksamitną powierzchnią, ciekawym efektem wizualnym, jak i zapewnić wydrukowi większą ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Folia aksamitna to też idealny podkład pod lakier UV wybiórczy czy hot-stamping. Zestawienie głębokiego matu z błyszczącymi elementami da największy kontrast i przy takim zestawieniu osiągniemy najlepszy efekt.
Przymierzając się do zastosowania w swojej pracy folii możemy też pomyśleć o foliach strukturalnych dających niepowtarzalne efekty np. szczotkowanego aluminium, efekt perły, efekt kropki, efekt skóry czy lnu.
Ważnym aspektem przy wykorzystaniu folii jest również fakt, że podczas utylizacji nowoczesne folie nie uwalniają szkodliwych dla środowiska substancji.
Kilka słów o lakierowaniu.
Drugą grupą uszlachetnień chętnie wykorzystywaną przez marketerów jest lakierowanie. Zabezpiecza ono zadrukowaną powierzchnię przed ścieraniem się farby, może ożywiać kolory oraz usztywniać wydruk. Najlepszy efekt daje lakierowanie UV, potem lakierami dyspersyjnymi, najsłabiej wypadają lakiery olejowe.
- Lakier UV może pokrywać całą powierzchnię wydruku lub tylko niektóre, wskazane elementy. Lakier UV może być błyszczący lub matowy. Lakier UV błyszczący nie tylko zabezpiecza zadrukowaną powierzchnię, ale również podnosi jego estetykę. Lakier matowy natomiast pełni w zasadzie tylko funkcję ochronną dla wydruku, co w połączeniu z wyższą od foli matowej ceną sprawia, że rozwiązanie to stosunkowo rzadko jest rekomendowane marketerowi.
- Lakier dyspersyjny (na bazie wody) stosowany jest jako lakier zabezpieczający kolory przed ścieraniem. Lakier dyspersyjny tworzy na wydruku mało widoczną bezbarwną powłokę o lekkim połysku błyszczącym lub matowym. Taki lakier z reguły stosuje się dla prac poligraficznych o niższej żywotności lub w przypadku prac o niskim budżecie realizacji.
- Lakier olejowy, czyli znany szerzej pod nazwą lakieru offsetowego, również występuje w formie matowej i błyszczącej. Lakier ten ma niestety słabszy połysk i niezbyt zachęcający zapach, ale zawsze może stanowić formę zabezpieczenia dla naszego wydruku.
Na rynku są dostępne również lakiery termiczne zmieniające barwę w zależności od temperatury, lakiery fluorescencyjne, lakiery wydzielające zapach, kiedy lakierowaną powierzchnię przetrzemy dłonią, lakiery zawierające pigment perłowy, lakiery wykorzystywane w produkcji zdrapek, lakiery brokatowe czy lakiery wypukłe czy strukturalne.
Hot-stamping, tłoczenie i kalandrowanie.
Jeśli zdecydowaliśmy się na laminowanie lub lakierowanie powierzchni naszej pracy, a chcemy dodatkowo nadać jej specyficzną fakturę, możemy zdecydować się dodatkowo na kalandrowanie. Podczas kalandrowania, papier, karton lub inny materiał drukarski wcześniej pokryty folią albo lakierem zostaje podczas kalandrowania przepuszczony przez wałki z reliefami, które odciskają wzór na jego powierzchni. W ten sposób cały materiał zyskuje nową pożądaną fakturę.
Kolejnym bardzo ciekawym uszlachetnieniem, na które na pewno warto zwrócić uwagę, jest hot-stamping. Hot-stamping polega na pokrywaniu części wydruku np. okładki książki czy czasopisma metaliczną folią z warstwą kleju termotopliwego. Hot-stamping w z użyciem folii metalizujących uatrakcyjnia produkt poligraficzny, daje wrażenie bogactwa i z pewnością przyciąga wzrok odbiorcy.
Decydując się na hot-stamping warto również pomyśleć o tłoczeniu. Gaufrage to potocznie mówiąc odciśnięcie na papierze czy kartonie konkretnego wzoru np. tytułu czasopisma czy książki, logo na okładce katalogu lub innego ozdobnego elementu naszej pracy. Tłoczenie może być albo wypukłe (częściej stosowane) albo wklęsłe. Proces tłoczenia następuje poprzez ściśnięcie matrycą.
Wykrawanie, bigowanie, rycowanie a nacinanie…
Kolejnym sposobem na uatrakcyjnienie naszej pracy może być wykrawanie. Proces ten, potocznie zwany sztancowaniem, polega na wykrawaniu z arkusza papieru czy kartonu określonego kształtu, którego nie można uzyskać na gilotynie introligatorskiej. Wykrawa się za pomocą wykrojnika – noża o odpowiednio wyprofilowanym ostrzu, który jest wtłaczany z dużą siłą na wylot prostopadle w podłoże.
Rowkowanie czyli bigowaniem to wygniatanie w podłożu linii o zaplanowanych kształtach. Bigowanie ułatwia zginanie arkusza (np. bigowanie okładki wykonanej z kartonu, ułatwia użytkownikowi jej otwieranie).
Nacinanie i rycowanie ma miejsce w przypadku druku na papierach samoprzylepnych i foliach samoprzylepnych. Nacinanie to mechaniczne wycinanie za pomocą wykrojnika konkretnych kształtów bez przecięcia podłoża. Rycowanie natomiast jest to nacinanie podłoża bez naruszenia powierzchni zadrukowanej (nacinanie od spodu).
Więcej na temat uszlachetnień znajdziesz w naszym bezpłatnym magazynie „Printing&More” Nr 1.